Een verschenen een aantal interessante onderzoeken deze maand die onafhankelijk van elkaar aantonen aan dat het gebruik van huisfondsen door grootbanken toeneemt en dat beleggers de vaak hogere kosten en gedwongen winkelnering voor lief nemen.

Het eerste onderzoek door TNS NIPO in opdracht van fondsaanbieder Schroders toont aan dat onder de beleggers tot een vermogen van € 250.000,- bijna 60% het vermogen onderbrengt in huisfondsen van grootbanken. Bij beleggers met een groter belegd vermogen liggen de verhoudingen ineens compleet anders; hiervan is slechts 20% belegt in huisfondsen en wordt veel meer gekozen voor aanbieders van derden. In hoeverre de banken hierin een sturende factor in hebben is onduidelijk. Toezichthouder AFM is onlangs de discussie gestart om banken en vermogensbeheerders niet meer dan 30% in eigen fondsen te laten beleggen.

Ook het platform voor beleggingsfondsen Morningstar twijfelt aan de kwaliteit van de huisfondsen en geeft aan dat er vaak betere en goedkopere alternatieven beschikbaar zijn. De consument blijkt dus niet zo kritisch en heeft, naar het zich laat aanzien, nog een blindelings vertrouwen in de banken.

Interessante inzichten biedt het document Marktbeeld beleggen van de AFM. Hierin komt naar voren dat de totale retail beleggingsmarkt  in Nederland (€ 200 miljard) voor 80% in handen is van grootbanken, private banken nemen circa 10% voor hun rekening. Tenslotte verdelen zelfstandige vermogensbeheerders en overige adviseurs de laatste 10%.
Een belangrijke ontwikkeling is dat het fondsbeleggen bij banken sinds de invoering van het provisieverbod begin 2014 explosief is toegenomen. Was het aandeel van fondsbeleggen binnen grootbanken in 2011 nog 30%, eind 2014 is dit toegenomen tot 47% zoals onderstaande grafiek laat zien.

 

Bron: marktbeeld beleggen AFM 2015

Bron: TNS NIPO/ Marktbeeld beleggen AFM , 26 november 2015